Bilthoven – “Het is eigenlijk een heel mooi verhaal”, aldus Zandbergen (51). “Wie een beetje de krant leest kent inmiddels de naam van onze Indiase eigenaar: Cyrus Poonawalla. Hij bouwde een succesvol vaccin-imperium op, het Serum Institute of India. Maar het vak leerde hij hier op dit terrein. In de jaren 70 deed de Nederlandse overheid mee aan een uitwisselingsprogramma van de WHO waarbij studenten uit de derde wereld de kans kregen om hier te leren hoe je vaccins ontwikkelt. Met het doel deze kennis ook voor de derde wereld in te zetten. Dat is gelukt.”

In 2012 kocht Poonawalla het Nederlands Vaccin Instituut (NVI) op het RIVM-terrein. De overheid maakte hier onder andere de DTP-vaccins voor het Rijks Vaccinatie Programma. Zandbergen: “Die is hij blijven maken maar daarnaast heeft hij zich in dit instituut helemaal toegelegd op de grootschalige productie van het poliovaccin, om zo bij te dragen aan de wereldwijde uitroeiing van deze ziekte. Doordat wij enorme aantallen maken blijven de kosten per vaccin laag. Anders is het simpelweg onbetaalbaar om alle mensen in arme landen te vaccineren.”

Het programma is succesvol. Toen het in 1988 begon waren er wereldwijd 350.000 poliogevallen. Nu is dat gedaald tot onder de 100 meldingen. Toch moeten we blijven vaccineren. “Wij maken een vaccin met een dood virus, het IPV. Maar veel mensen zijn gevaccineerd met een OPV: een vaccin met een verzwakt poliovirus erin. Dit is nóg goedkoper dan het IPV maar heeft als nadeel dat de ziekte weer kan opflakkeren. Er moeten dus nog miljoenen vaccins gemaakt worden voordat polio echt de wereld uit is. Wij mogen best trots zijn dat wij daar vanuit Bilthoven aan bijdragen.”

30 miljoen poliovaccins voor Unicef uit Bilthoven
Polio – ook wel bekend als kinderverlamming – is een ernstige ziekte die tot verlamming van alle mogelijke spieren lijdt. Het poliovirus verspreidt zich gemakkelijk waardoor er snel epidemieën kunnen ontstaan. In ons land zit het poliovaccin al sinds eind jaren 50 in de DTP-prik. Toch hadden wij in 1992 nog 71 poliogevallen. In 1988 startte de WHO met een vaccinatieprogramma om polio wereldwijd uit te roeien. Unicef voert dit uit. Het gaat om 60 miljoen vaccinaties per jaar. Bilthoven Biologicals levert de helft daarvan.

Dit artikel werd geschreven door Julie Houben, onafhankelijk journalist en werd gepubliceerd in verschillende lokale dagbladen in de regio Utrecht in augustus 2019.